Innowacyjne przeobrażenia transportu morskiego w XXI w. ze szczególnym uwzględnieniem floty autonomicznej

              W dwudziestoleciu XXI w. automatyzacja technologii i digitalizacja procesów znajdują się na szczycie innowacyjnych zmian w sektorze morskim. Są one skutkiem braku efektywności dotychczas stosowanych narzędzi i ograniczania wydatków operacyjnych przez podmioty z jego branż. Żegluga morska stoi wobec możliwości implementacji jednej z największych innowacji tj. floty bezzałogowych statków autonomicznych. Związane z jej wprowadzeniem korzyści
i zagrożenia, integracja z istniejącą infrastrukturą, konieczność wypracowania nowego modelu zarządzania,  ekonomicznego i eksploatacji wymagają zaangażowania znacznych środków budżetowych i ukształtowania wysokiego poziomu świadomości wśród potencjalnych podmiotów oraz interesariuszy. Kilka instytucji i ośrodków badawczych zbadało możliwości  wprowadzenia floty bezzałogowych statków autonomicznych, również kilka podmiotów podjęło próbę ich pionierskiej lub pilotażowej realizacji. Ponadto flota autonomiczna, bazująca na innowacyjnych technologiach jest niskoemisyjnym rozwiązaniem, zapewniającym realizację polityki zrównoważonego rozwoju. W nowej, ekonomicznej i zarządczej wersji modelowej będzie integralnym elementem skomunikowanej struktury. Porty morskie podejmują zintegrowane inicjatywy w ramach klastrów morskich i kosmicznych przygotowując się do obsługi transportu morskiego przyszłości.

                Celem głównym pracy magisterskiej było uporządkowanie wiedzy i treści dotyczących badań i innowacji w sektorze morskim oraz wskazanie na dynamikę przemian w tym zakresie, co potwierdziły przeanalizowane koncepcje projektowe wraz z podjętymi już inicjatywami budowy pierwszych, w pełni autonomicznych i bezzałogowych statków.  Również celem była próba zdiagnozowania wpływu statków autonomicznych na koszty operacyjne, skoncentrowane na trzech składnikach: 1. Obsługa i kontrola floty przez centrum kontroli, SCC; 2. Koszty komunikacji i serwisowania; 3. Niezawodność i bezpieczeństwo techniczno-technologiczne urządzeń. I wreszcie, oszacowania kosztów transformacji społecznej, w szczególności w segmencie załóg pływających.

      Podjęte badania empiryczne są przyczynkiem do debaty na temat wpływu sposobów, zaangażowania środków w kompleksową digitalizację/automatyzację środków transportu morskiego na procesy logistyczne i eksploatacyjne oraz integrację innowacyjnej floty statków z infrastrukturą portową. W celu określenia stopnia ich udziału i określenia stanu świadomości społeczności branży morskiej, problematykę skonsultowano z ekspertami z sektora morskiego, co dstanowiło podstawę uszczegółowionej analizy. Umożliwiły też identyfikację ograniczeń rozwoju i rozwiązań techniczno-technologicznych.

                Badania empiryczne potwierdziły świadomość celowości rozwoju koncepcji floty autonomicznej, gwarancję bezpieczeństwa ludzi i ochronę środowiska. Wskazały na konieczność interdyscyplinarnego zaangażowania  podmiotów w tworzenie grup roboczych w celu akumulacji wysiłków badawczych, testowania i pozyskiwaniu niezbędnych środków budżetowych dla zweryfikowania zastosowania nowoczesnych technologii jako krytycznego komponentu floty autonomicznej.

               Wypracowane wnioski jednoznacznie dokumentują  silny wpływ digitalizacji na wzrost wydajności procesów operacyjnych i budowanie nowoczesnych struktur zarządzania nowoczesną flotą w tym autonomiczną. Przemiany w sektorze morskim zaktywizują  również relacje z podmiotami dotychczas nie powiązanymi bezpośrednio z branżą morską np. technologie IT. Ponieważ jedynym z celów jest wspieranie czynnika ludzkiego, tym samym eliminacja załóg pływających zredukuje związane z nimi problemy pracownicze. Pozwoli to na oszczędności czasu i kapitału eksploatowanych jednostek, skutkując oszczędnościami kosztów operacyjnych nawet do 60 %. Konieczne będzie też zaangażowanie uczelni technicznych i morskich w wypracowanie nowych specjalizacji do obsługi innowacyjnych technologii, zintegrowanych sieci komunikacyjnych zintegrowanej infrastruktury i floty statków autonomicznych.

 

Wiesław Bielicki

Wyższa Szkoła Administracji i Biznesu im. Eugeniusza Kwiatkowskiego w Gdyni, Wydział Zarządzania

abstrakt pracy magisterskiej napisanej pod kierunkiem prof. dr hab. Danuty Rucińskiej

Wróć